Καιρός

6 Αυγ 2010

Το ηλιακό "τσουνάμι" μετατόπισε το Βόρειο σέλας


Σε χαμηλότερα γεωγραφικά ύψη "οδήγησε" το βόρειο σέλας η πρόσφατη ηλιακή έκρηξη, δίνοντας την ευκαιρία σε εκατομμύρια ανθρώπους στη Δανία και τη Γερμανία να απολαύσουν το εντυπωσιακό φαινόμενο.

Συνήθως το φαινόμενο είναι ορατό από τη Σκανδιναβία, ενώ στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σπάνιο, καθώς έχουν καταγραφεί μόνο 4 περιπτώσεις τα τελευταία 150 χρόνια.

Αιτία για τη μετανάστευση του φαινομένου ήταν το "ξύπνημα" του ήλιου, που σταδιακά φτάνει στο κέντρο του 11ή κύκλου, οπότε και η δραστηριότητά του αυξάνεται.

Αν και κανονικά το σέλας είναι ορατό μόνο στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη (δηλαδή κοντά στους πόλους), σε περιπτώσεις γεωμαγνητικών καταιγίδων το σέλας μπορεί να παρατηρηθεί και σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, σαν "κουρτίνες" πράσινου και κόκκινου φωτός.

Το ηλιακό "τσουνάμι" που αποτελείται από τόνους πλάσματος (ιονισμένων ατόμων), μπορεί να δημιουργήσει θεαματικό σέλας πάνω από τους πόλους της Γης, αλλά και να προκαλέσει προβλήματα στους δορυφόρους και στις τηλεπικοινωνίες.

Την 1η Αυγούστου παρατηρήθηκε η πρώτη αναλαμπή πάνω από μια γιγάντια ηλιακή κηλίδα στο μέγεθος της Γης, παράλληλα όμως εξερράγη μια μεγάλη ποσότητα αερίων από ένα "νημάτιο" στο βόρειο ημισφαίριο του ήλιου.

Αν και ο Ήλιος παράγει συνεχώς ένα κύμα φορτισμένων σωματιδίων, τον ηλιακό άνεμο, οι εκρήξεις παράγουν ασυνήθιστα μεγάλα κύματα που όταν φτάσουν στη Γη μετά από 2-3 ημέρες αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο.

Έτσι μπαίνουν στη γήινη ατμόσφαιρα και διεγείρουν τα σωματίδια, παράγοντας τους χρωματιστούς κυματισμούς στα βόρεια γεωγραφικά ύψη.

Ωστόσο, αν οι εκρήξεις είναι πολύ έντονες το βόρειο σέλας μεταναστεύει νοτιότερα από ότι συνήθως.

5 Αυγ 2010

Σε 3D η πρώτη έκρηξη supernova που έγινε γνωστή


To 1987 παρατηρήθηκε για πρώτη φορά μια έκρηξη supernova. Το 2010, αυτή η έκρηξη επανατυπώθηκε με το τηλεσκόπιο Very Large σε τρισδιάστατη μορφή και μελετήθηκε από τους αστροφυσικούς.

Από τη μελέτη προέκυψε ότι η αυθεντική έκρηξη ήταν εξαιρετικά ισχυρή και προωθήθηκε σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Συγκεκριμένα, η 3D μορφή έδειξε ότι η έκρηξη ήταν δυνατότερη και γρηγορότερη σε μερικές κατευθύνσεις απ' ότι σε άλλες, πράγμα που οδήγησε στο σχηματισμό μιας ακανόνιστης μορφής, με μερικά μέρη να τεντώνονται στο διάστημα περισσότερο.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, το πρώτο υλικό που αποσπάστηκε από την έκρηξη ταξίδεψε με 100 εκατομμύρια χιλιόμετρα την ώρα!

Οι εικόνες δείχνουν επίσης και ένα κύμα υλικών που ταξιδεύουν δέκα φορές πιο αργά και ζεσταίνονται από ραδιενεργά στοιχεία που προέκυψαν από την έκρηξη.

Η μελέτη θα δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Astronomy and Astrophysics τις επόμενες ημέρες.

Πηγή: cosmo.gr