Yπερμεγέθες τηλεσκόπιο θα αναζητήσει ίχνη των πρώτων άστρων

Περισσότερες από 20.000 κεραίες, διάσπαρτες σε όλη την Ευρώπη, θα συνδεθούν σύντομα μέσω Διαδικτύου για να σχηματίσουν το μεγαλύτερο "εικονικό" ραδιοτηλεσκόπιο που έχει δημιουργηθεί ως σήμερα. Ένας από τους πρώτους στόχους του θα είναι τα πρώτα άστρα που έλαμψαν στο Σύμπαν πριν από σχεδόν 14 δισεκατομμύρια χρόνια.

Η Συστοιχία Χαμηλών Συχνοτήτων, ή LOFAR, θα αποτελείται από συστοιχίες κεραιών σε 48 τοποθεσίες της Ολλανδίας και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, διασυνδεδεμένες μέσω οπτικών ινών.

Με τη μεσολάβηση ενός υπερ-υπολογιστή που θα αναλύει όλα τα σήματα ταυτόχρονα, οι κεραίες σχηματίζουν ένα εικονικό ραδιοτηλεσκόπιο διαμέτρου 1.000 χιλιομέτρων. "Θα είναι ίσως το πιο περίπλοκο και ευέλικτο ραδιοτηλεσκόπιο που έχει δημιουργηθεί ποτέ" είπε στο Space.com ο Χάινο Φάλκε, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του LOFAR.

Το γιγάντιο όργανο «θα μπορεί να σαρώνει ολόκληρο τον ουρανό του Βορείου Ημισφαιρίου δύο φορές σε μόλις 45 μέρες» πρόσθεσε ο Γκέοργκ Χέαλντ του ASTRON, του Ολλανδικού Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας.

Η συστοιχία θα αναλύει ραδιοκύματα χαμηλής συχνότητας, μιας σχετικά ανεξερεύνητης περιοχής του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.

Εξαιρετικά ασθενή ραδιοκύματα που ανιχνεύονται σήμερα σε αυτές τις συχνότητες προέρχονται από τα ψυχρά σύννεφα υδρογόνου που γέμιζαν το Σύμπαν πριν εμφανιστούν τα πρώτα άστρα, περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

H ανάλυση των μεταβολών σε αυτά τα ραδιοκύματα αναμένεται να προσφέρουν νέα στοιχεία όχι μόνο για τα πρώτα άστρα αλλά για τους πρώτους γαλαξίες. "Ήταν μια καίρια φάση στην πρώιμη εξέλιξη του Σύμπαντος, η οποία εκτείνεται από τα 400 μέχρι τα 800 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη" σχολίασε ο Γκερ ντε Μπρούιν του ASTRON.

Οι υπεύθυνοι του LOFAR δέχονται τώρα αιτήσεις για τη χρήση του οργάνου από ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, με την έναρξη της πλήρους λειτουργίας του να προγραμματίζεται για τον Μάιο.

Σε επόμενη φάση, το εικονικό ραδιοτηλεσκόπιο θα συνδράμει τις προσπάθειες του ινστιτούτου SETI για την ανίχνευση σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς.

Πηγή

Συσσώρευση γλυκού νερού στην Αρκτική «απειλεί το Ρεύμα του Κόλπου»

Στον Αρκτικό Ωκεανό έχει δημιουργηθεί μια τεράστια "λίμνη" γλυκού νερού που απειλεί την Ευρώπη. Τα ύδατα της "λίμνης" - η οποία μεγαλώνει συνεχώς - είναι πιθανό να εισρεύσουν στα ωκεάνια ρεύματα που καθορίζουν το κλίμα και να προκαλέσουν σε αυτά μεταβολές αλλάζοντας το κλίμα στην Ευρώπη και κάνοντάς το πιο ψυχρό.

Ερευνητές του University College του Λονδίνου και του Εθνικού Ωκεανογραφικού Κέντρου της Βρετανίας μελετώντας δορυφορικές εικόνες διαπίστωσαν ότι αυξάνεται ο όγκος του γλυκού νερού στον Αρκτικό Ωκεανό.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης από το 1995 ως το 2010 ο όγκος του γλυκού νερού στον Αρκτικό Ωκεανό έχει αυξηθεί κατά 8 χιλιάδες κυβικά χλμ. Οι ποσότητες αυτές προέρχονται από το λιώσιμο των πάγων αλλά και από την εισροή υδάτων από τους ποταμούς και έχουν σχηματίσει σύμφωνα με τους επιστήμονες μια τεράστια "λίμνη" γλυκού νερού στις δυτικές περιοχές του ωκεανού. Η λίμνη αυτή μάλιστα μεγαλώνει συνεχώς.

Οι προσομοιώσεις που έκαναν οι ερευνητές δείχνουν ότι αν υπάρξει μεταβολή στην κατεύθυνση των ανέμων παρόμοια με εκείνη που σημειώθηκε στα μέσα των δεκαετιών του 1980 και του 1990 οι όγκοι του γλυκού νερού της "λίμνης" είναι πιθανό να εισρεύσουν στο Ρεύμα του Κόλπου του Ατλαντικού Ωκεανού το οποίο μεταφέρει θερμότητα στην Ευρώπη και τη Βόρειο Αμερική.

Η εισροή του γλυκού νερού στο Ρεύμα του Κόλπου θα έχει ως αποτέλεσμα να περιοριστεί η κινητικότητα του, γεγονός το οποίο με την σειρά του θα προκαλέσει κλιματικές μεταβολές που θα οδηγήσουν τελικά στο να κάνουν την Ευρώπη να βιώσει πιο ψυχρές συνθήκες. H έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience».

Πηγή

Στατιστικά καιρού Δεκέμβριος 2011 - Κηφισιά (Αδάμες)

Μπορούμε να πούμε πως ο Δεκέμβριος μας "αποζημίωσε" στο θέμα των βροχοπτώσεων. Τα 86 χιλιοστά που μετρήθηκαν είναι περισσότερα από κάθε άλλο μήνα του 2011, χωρίς όμως να είναι εντυπωσιακά αρκετά. Ο χειμώνας όμως φαίνεται να μπαίνει για τα καλά και τα πρώτα στοιχεία είναι περισσότερο "ελπιδοφόρα". Ας δούμε όμως τι καταγράψαμε τον τελευταίο μήνα του χρόνου.

• Ελάχιστη θερμοκρασία: 1.8 °C στις 29/12, 6:54 το πρωί
• Μέγιστη θερμοκρασία: 18.6 °C στις 17/12, 15:08 το μεσημέρι
• Μέγιστη ταχύτητα ανέμου (ριπή): 35.6 km/h στις 7/12, 12:49 το μεσημέρι
  
• Ποσότητα βροχόπτωσης μηνός: 86 mm
• Ελάχιστη υγρασία: 32% στις 1/12, 14:07 το μεσημέρι
• Μέγιστη υγρασία: 89% στις 19/12, 7:14 το πρωί

Τέλος, μεταφέρω τμήμα μιας πρόβλεψης από ένα forum μετεωρολογίας που παρακολουθώ συχνά, γιατί τις επόμενες μέρες ο καιρός παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον:

"Μπορεί οι πρώτες μέρες του νέου χρόνου να θεωρούνται ήπιες μετεωρολογικά αλλά αυτό φαίνεται να είναι πρόσκαιρο. Από την Πέμπτη το βράδυ και κυρίως την Παρασκευή και το Σάββατο ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό από αυτά που στην μετεωρολογία χαρακτηρίζονται ως "μετεωρολογικές βόμβες" θα επηρρεάσει τον καιρό της χώρας με πολύ ισχυρά φαινόμενα. Το κύριο χαρακτηριστικό θα είναι οι θυελλώδεις άνεμοι, οι πολύ ισχυρές βροχές και οι έντονες χιονοπτώσεις ακόμη και σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο."